دریاچه نمک آران و بیدگل ، زیبایِ مُلک مرنجاب

در شمال استان اصفهان، شهری کویری وجود دارد که به خاطر قدمت و زیبایی‌های شهری‌اش معروف است. آران و بیدگل، از شمال به کویر مرکزی ایران، و از جنوب به کاشان می‌رسد. باستان شناسان، معتقدند که قدمت آران و بیدگل به دوران سیلک برمی‌گردد. آران و بیدگل، پر از است جاذبه‌های طبیعی و تاریخی، و می‌تواند سفری به یاد ماندنی را برای شما رقم بزند. دریاچه نمک آران و بیدگل ، چون مرواریدی سپید، بر تارک جاذبه‌های طبیعی این شهر می‌درخشد. با مجله گردشگری سفرزون همراه باشید تا گردشی کوتاه را در این دریاچه زیبا تجربه کنیم.

دریاچه نمک آران و بیدگل کجاست؟

در ۳۵ کیلومتری شمال شرقی شهر آران و بیدگل، دریاچه‌ای با وسعت ۳۰۰۰ کیلومترمربع قرار دارد. دریاچه نمک آران و بیدگل آن‌قدر شور است که در تابستان، قطعات بزرگ نمک بر سطح دریاچه شناور می‌شود. این دریاچه شکلی شبیه مثلث دارد. دریاچه نمک از غرب به کوه‌های سفیدآب و منطقه پارک ملی کویر، و از جنوب به کویر مرنجاب محدود می‌شود. شمال و شمال غرب دریاچه، به کویر مسیله می‌رسد. این دریاچه نمکی، یک فرونشست زمین‌ و به‌خاطر انباشت قرن‌ها بارندگی و سیلاب‌های سطحی به وجود آمده است. عمق نمک در این دریاچه بین ۵ تا ۵۴ متر در نوسان است. هر لایه نمک این سیلاب‌ها با یک لایه نازک رس، جدا شده است.

دریاچه‌ی نمک‌پوش، دامن سپید کویر مرنجاب

دریاچه نمک آران و بیدگل در بیشتر فصل‌های سال خشک است. بارندگی‌های فصلی گاهی باعث تجمع آب به عمق حدود ۲ سانتی‌متر در دریاچه می‌شود. بهترین زمان بازدید از دریاچه‌هم بعد از بارندگی است. وقتی آفتاب طلوع کند، این آب به سرعت تبخیر خواهد شد. اما نتیجه صحنه‌ای شگفت انگیز است، نمک‌های دریاچه شکل‌های پلی‌گن «چند ضلعی» زیبایی را تشکیل می‌دهند که دیدن آنها پر از لطف است.

علت تشکیل این چندضلعی‌های نمکین این است که وقتی آب تبخیر می‌شود، سطح منطقه شکاف‌ها و ترک‌های سطحی برمی‌دارد. تبخیر آب شور بین این ترک‌ها، باعث تجمع نمک و سایر محلول‌ها می‌شود. این نمک‌ها منظره زیبایی از پلی‌گون‌های ممتد را تشکیل می‌دهند. شکل دیگری از بلور نمک‌ها نیز شبیه دانه‌های برف است که بر سطح خاک به وجود می‌آیند.

زیست بوم و ظرفیت‌های دریاچه نمک

در اطراف دریاچه خشک آران و بیدگل ، حیواناتی مانند شتر و روباه زندگی می‌‌کنند. اگر در فصل پاییز بروید و شانس هم با شما یار باشد، شاید چند فلامینگو مهاجر هم دیدید. اما در خود دریاچه، تک سلولی‌های از خانواده پلانکتون‌ها زندگی می‌کنند.

در یک روایت تاریخی، آمده است که شاه‌عباس برای شکار به جنگل‌های اطراف این دریاچه می‌آمده است. گفته می‌شود درختان این منطقه را برای سوخت، و ساخت کاشی‌ها و آجرهای عمارات یزد و اصفهان و کاشان استفاده کرده‌اند. به هر روی، حالا فقط دریاچه برای ما مانده است. پوشش گیاهی منطقه در حال حاضر بیشتر «درمنه دشتی» است که بین تپه‌ها 

بازار قزوین ، شاهکاری که باید در آن قدم بزنید

بازار قزوین یکی از زیباترین بازارهای سنتی ایران و یکی از دیدنی‌ترین مکان‌های توریستی شهر قزوین است. بازاری که قدمتی هزار ساله دارد و روزی اهمیتی فوق‌العاده در تجارت بین‌المللی ایران داشته است. شاهکاری از معماری عصر صفوی و دوره قاجار و نمادی همه چیز تمام از بازارهای سنتی ایرانی. خلاصه اینکه اگر می‌خواهید سفرتان به قزوین کامل بشود نباید از کنار گشت و گذار در این بازار، دیدن از زیبایی‌های معماری و هنری‌اش و لذت خرید کردن به سبک قدیمی‌ها بگذرید. هم‌قدم با مجله گردشگری سفرزون، بازار قزوین را بگردید و کیف کنید:

معماری بازار قزوین

معماری بازار قزوین یادآور معماری بازار شهرهای اصفهان و شیراز است و ترکیبی زیباست از معماری دوران صفویه و دوران قاجاریه. این بازار بزرگ که در طی سال‌ها توسعه و تغییر یافته است امروزه حدود ۱۴ هکتار مساحت دارد و از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که هر یک متعلق به صنف خاصی است. تزئینات بی‌نظیر معماری این بازار بیشتر ترکیبی از کار با آجر و کاشی‌کاری است. با قدم گذاشتن در بازار قزوین در بهشتی پا می‌گذارید که ساختار و معماری‌اش مدهوشتان می‌کند. از سویی دیگر این بازار هم مانند سایر بازارهای سنتی ایران فقط مقصدی برای خرید و فروش نبوده است و بخش‌های فرهنگی، مذهبی و خدماتی را هم شامل می‌شده است. بخش‌هایی مانند کاروانسرا، حمام و آب‌انبار، زورخانه، مسجد و مدرسه همه بخشی جدایی‌ناپذیر از بازرا قزوین بوده است که هنوز هم تعدادی از این مراکز در بازار وجود دارد.

تاریخ بازار سنتی قزوین

همان‌طور که گفتیم بازار قزوین قدمتی هزار سال دارد. مانند اکثر بازارهای ایران، بازار قزوین هم در بخش پر رفت و آمد شهر و در احاطه محله‌های شهر امتداد یافته بود تا به مسجد جامع می‌رسید. پس از اینکه شاه طهماسب صفوی، قزوین را پایتخت خود قرار داد، تغییرات زیادی در شهر رخ داد. در این زمان میدان بزرگی در قزوین شکل گرفت که بعدها الگویی برای میدان نقش جهان شد. بخش‌های مهم بازار سنتی قزوین در همین دوران ساخته شدند. یکی از مهم‌ترین بخش‌های بازار آن دوره کاروانسرای شاه عباسی بود.

دیگر اثری از میدان بازار نیست و مسجدالنبی هم جایگزین کاروانسرای شاه عباسی شده است. در ادامه این تغییرات مسجد جامع از بافت بازار جدا شد و از مسجدالنبی، که مسجد حامع حدید لقب گرفت، گذرگاه‌های جدیدی به بازار باز شد. در دوران قاجار نیز این تغییرات ادامه یافت و بازار سنتی قزوین را به دوران اوج شکوفایی خود رساند. یکی از دلایل اهمیت یافتن این بازار در آن دوران این بود که قزوین بر سر راه‌های غربی و شرقی ایران قرار دارد و همین جایگاه باعث شد بازار قزوین تبدیل به قلب اقتصادی منطقه و مرکز تجارت بین‌المللی به اروپا و روسیه شود.

بخش‌های قدیمی بازار

این بازار در زمان‌های قدیم دارای بخش‌هایی بوده که تعدادی از آن ها امروز دیگر از بین رفته‌اند. از جمله بازارهای مشهور مجموعه بازار سنتی قزوین می‌توان به بازار علاقه‌بندها، بزازها، نجارها، خراط‌ها، پوست‌فروش‌ها، پالان دوزها، ریسمان‌سنج‌ها، پنبه‌فروش‌ها، آهنگران، زرگرها، چیتگرها، علاف‌ها، حلبی‌سازها، گیوه‌کش‌ها و … اشاره کرد. بازارچه‌های معروف مجموعه بازار قزوین عبارت بودند از: بازارچه‌های آقا، استاد علی نجار، باغشاه، حاج ادریس، معصوم، حاج میر حسن، حاج محمد رحیم، بازارچه قیصریه، تجارتخانه تومانسیان، زعفرانیه، چروک و … از سراهای معروف بازار قزوین می‌توان از سرای شاه، سرای وزیر، سرای سعادت، کاروانسرای سعدالسلطنه، سرای دالان دراز، سرای نگارالسلطنه و … نام برد.

 سرای سعدالسلطنه اوج زیبایی در بازارهای سنتی ایرانی

این مجموعه که در سال ۱۳۵۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است، به معنای واقعی یکی از زیباترین بخش‌هایی است که در بازارهای سنتی ایران می‌توان دید. امکان ندارد وارد سرای سعدالسطنه بشوید و مبهوت زیبایی کاشی‌کاری‌ها، گنبدها، سردرها و به طور کلی معماری جالب آن نشوید. چرا که کار معماری این سرای زیبا به دستان توانمند دو تن از برترین معماران ایرانی” استاد مهدی چگینی” و “استاد حسن خنجری” سپرده شده است. سرای سعدالسلطنه که ۲۶ هزار متر مساحت دارد در زمان ناصرالدین شاه قاجار به دستور حاکم قزوین، باقرخان سعدالسلطنه ساخته شده است. این سرا مجموعه‌ای کامل شامل چهارسوق، کاروانسرا، بازار و … است که ورودی‌های متعددی نیز دارد. تعدادی از ورودی‌ها به خیابان‌های اطراف 

زیباترین مساجد ایران را بشناسید

از زمان ورود اسلام به ایران، مسجد همیشه جلوه‌گاه هنر و ذوق ایرانی بوده است. آفرینش‌های هنری در کنار ذوق بندگی، شاهکارهایی در معماری و هنر پدید آورده است که غبار زمان نتوانسته است اندکی از زیبایی آن کم کند. مسلمان ایرانی، در کنار زندگی ساده و پرهیزگارانه خود، تمام داشته‌ها و هنرش را صرف زیبایی و شکوه مسجد می‌کرد. از طرف دیگر مسجد، برای مسلمانان، همیشه پایگاه امنیت و همیاری بوده، بنابراین چشم‌نوازی بنا اهمیت بسیار زیادی داشته است. کوشش مسلمانان ایرانی، برای خلق نمونه عالی بندگی، باعث شد که زیباترین مساجد ایران ، در کنار آثار دیگر معماری، تاثیری شگرف بر روح هنر در ایران بگذارند.

سیر هم‌نشینی هنر ایرانی با سلیقه اسلامی را می‌توان در مساجد ساخته شده در طول تاریخ دنبال کرد. این سیر، نه‌تنها نشانگر شکل تکامل معماری ایرانی-اسلامی است، بلکه رسوخ اسلام را در روح مردمان این کشور را نمایان می‌کند. در سراسر ایران، مساجدی بی‌نظیر از حیث معماری و آثار هنری وجود دارد که گواه این مدعاست. در این مطلب از مجله گردشگری سفرزون گردشی زیباترین مساجد ایران خواهیم کرد تا بهره‌ای از این شکوه ببریم.

رقص رنگ و نور در مسجد نصیرالملک شیراز

هرگاه حرفی از  مصاحبت رنگ و نور به میان می‌آید، نام مسجد نصیرالملک خودنمایی می‌کند. از درگاه چوبی مسجد، که جلوه‌گاه بی‌نظیر کاشی‌کاری‌ و مقرنس‌کاری‌ است گرفته، تا ایوان‌ها و دالان‌ها و شبستان‌های پر از رنگ و نور، تا مدت‌ها مضمون‌ رویاهای شما خواهندبود. آن‌چه این بنا را ممتاز می‌کند، استفاده سخاوتمندانه از کاشی‌های صورتی و شیشه‌های رنگی در تزئین آن است. خاصیتی دلکش که لقب مسجد صورتی را به آن داده است. نکته جالب در این مسجد، بدون گنبد بودن آن است که نشانه استفاده خصوصی خاندان نصیرالملک از این مسجد است.

پرسه‌ای در تاریخ و معماری یکی از زیباترین مساجد ایران

هر قسمت از بنای این مسجد، ویژگی‌هایی تماشایی و زیبا دارد. اما دلیل شهرت مسجد نصیرالملک، شبستان غربی آن است. شبستانی با کفپوشی به رنگ فیروزه، و سقفی مملو از کاشی‌های زیبا و شیشه‌های رنگی که در طول روز، محل رقص نور و رنگ است. این شبستان، نصیرالملک را تبدیل به یکی از زیباترین مساجد ایران کرده است.

۱۴۷سال پیش، یعنی ۱۲۹۴هـ.قمری، حسن معمار، به دستور میرزا حسن‌علی‌خان نصیرالملک، مامور شد که مسجدی در املاک وی بنا کند. ساخت این مسجد ۱۲ سال طول کشید. مسجد نصیرالملک حالا، در محله گود عربان، جنوب خیابان لطفعلی‌خان‌زند، کوچه نصیرالملک قراردارد.

بهترین زمان بازدید از این مسجد، ساعت ۸ تا ۱۰ صبح است. همان وقتی که نور به حد اعلا در شبستان غربی افسونگری می‌کند. حتما عکس‌هایی از آن را دیده‌اید. هزینه بازدید از مسجد برای ایرانیان، سه هزار تومان و برای گردشگران خارجی بیست هزار تومان است.

تعالی یک هزاره معماری اسلامی در مسجد امام اصفهان

شهر گنبدهای فیروزه‌ای، لقبی است که کنار نام اصفهان می‌درخشد. یکی از این گنبد‌ها، در ضلع جنوبی میدان امام جلوه‌گری می‌کند. یعنی گنبد مسجد جامع عباسی، که امروزه، آن را به نام مسجد امام می‌شناسیم. این مسجد، طبق کتیبه سردر آن، به دستور شاه‌عباس صفوی، و با هزینه شخصی او ساخته شده است. این بنا، به عنوان یکی از زیباترین مساجد ایران به جلوه‌گاه هزار سال معماری اسلامی معروف است. گویا شاه‌عباس خواسته که شکوه دین، تاریخ، و حکومت صفوی

گلاب گیری کاشان ، به وقت مهمانی گلبرگ‌های صورتی

گل محمدی را می‌توان در دسته‌ی یکی از خاص‌ترین گونه‌های رز دانست. گلی خوشبو که با رنگ صورتی ملایمش خودنمایی می‌کند. عطر گل محمدی یکی از ویژگی‌های خاص این رز است. بویی که خیال را تازه می‌کند و بسیار آرامبخش است. یکی از محصولات ویژه‌ای که از این گل تولید می‌شود گلاب است. روند گلاب گیری در ایران یکی از جذابیت‌های کشور ما محسوب می‌شود. برای اینکه درباره‌ی گلاب گیری کاشان بیشتر بدانید با مجله گردشگری سفرزون همراه شوید.

گلاب گیری کاشان ، فصل عطر و لبخند

گل محمدی در اقتصاد بسیاری از شهرهای ایران اهمیت بسیاری دارد. یکی از شهرهایی که به‌طور خاص این فعالیت را پیگیری می‌کند کاشان است. تصور این‌که در شهری کویری، گلستان‌هایی آکنده از عطر خوش گل محمدی حیات دارند، بسیار لذت‌بخش است. گلاب گیری کاشان یکی از جاذبه‌های مهم فرهنگی این شهر است. در کنار تمام زیبایی‌های تاریخی کاشان و آثار با ارزش آن، همین مراسم گلای گیری هر سال حدود ۲ میلیون گردشگر را به این شهر دعوت می‌کند.

مسافران در این بازه‌ی زمانی در بخش‌های مختلف شهر ساکن می‌شوند. در طی این سکونت در مراسم‌های مختلفی که در ارتباط با گلاب گیری است شرکت می‌کنند.

ریشه تاریخی گلاب گیری

ایرانیان را می‌توان در فهرست نخستین جوامعی دانست که به علم گلاب گیری به این شیوه‌ی کنونی دست پیدا کرده‌اند. سیستم تقطیری که امروزه به جا مانده حاصل تلاش و تجربه‌های مختلفی است.  آن‌چه در این فرآیند تولید می‌شود عصاره‌ی این گل ارزشمند و مفید است. البته از این روش برای عرق‌گیری سایر گیاهان نیز استفاده می‌شود.

آئین گلاب گیری

گلاب گیری کاشان یکی آئین‌های مهم در بخش‌های مختلف شهر است. این مراسم‌های ویژه در قمصر، نیاسر، برزک و جوشقان با حضور گردشگران برگزار می‌شود. جشن گلاب گیری در گذشته بسیار باشکوه‌تر از امروز بوده است. اما همچنان زیبایی‌هایی در این فستیوال وجود دارد که طرفداران خودش را گرد هم می‌آورد.
در روزگار پیش از این محصول باغ‌ها را پس از جمع آوری با ساز و آواز‌های محلی راهی کارگاه می‌کردند. این رسم همچنان حفظ شده است اما در برخی نقاط از میزان آن کاسته شده. البته اگر راهی قمصر باشید شاهد مراسمی پر نشاط هستید. در این منطقه گل‌های چیده شده را با شتر با شتر بار می‌زنند و راهی گلاب گیری می‌شوند. این آئین از ۱۴۰ سال پیش به یادگار مانده است. همچنین دیگ‌ها و کل ظروفی که برای مراسم لازم را از قبل آماده کرده‌اند و طی مراسمی آن‌ها

باغ نگارستان ، یکی از دنج‌ترین باغ‌های قجری

اگر به عنوان یک پایتخت‌نشین قرار باشد جاهانی دیدنی این شهر را به گردشگران معرفی کنید، لیست پیشنهادی‌تان شامل کدام دیدنی‌ها خواهد بود؟ مسلما هر کس به فراخور سلیقه و علاقه‌اش لیست متفاوتی از دیدنی‌های تهران تدارک می‌بیند اما احتمالا بعضی جاها در تمام لیست‌ها مشترک هستند و بی‌تردید در بالای لیست هم جاخوش کرده‌اند. یکی از دیدنی‌های تهران که در تمام لیست‌های پیشنهادی جاهای دیدنی حضور پررنگ دارد، باغ نگارستان است که در قلب بافت قدیمی و تاریخی تهران قرار دارد.

این باغ که قدمتش به اوایل دوره قاجاریه برمی‌گردد در طول عمرش شاهد اتفاقات مهمی بوده است و امروز هم یکی از جذاب‌ترین دیدنی‌ها ی پایتخت است. این بار در مجله گردشگری سفرزونمی خواهیم از نگارستان برایتان بگوییم؛ از تاریخش و گوشه و کنارش و اینکه در این باغ چه دیدنی‌های در انتظارتان است. اگر می‌خواهید در این روزهای خوش بهاری سری به این باغ سرسبز و مصفا بزنید و یا قبلاً رفته اید و دوست دارید درباره‌اش بیشتر بدانید با ما در مجله سفرزون همراه شوید.

باغ نگارستان ، اقامتگاه تابستانی قاجارها

فتحعلی شاه قاجار که استعداد و قریحه خاصی در خوشگذرانی و فراهم کردن اسباب موردنیاز داشت در سال ۱۲۲۲ هجری قمری دستور داد باغ باصفا خارج از شهر و در فاصله نزدیک به پایتخت برای گذراندن تابستان‌های داغ ساخته شود. باغی که به دستور شاه قاجار ساخته شد مساحت زیادی داشت و برطبق اسناد موجود از شرق تا دروازه شمیران و از شمال تا میدان بهارستان و از غرب تا خیابان صفی‌علیشاه امتداد داشت. در این باغ چندین عمارت و تالار و حوضخانه وجود داشت که امروز هم وجود دارند و تماشای آنها ما را به روزگار دیگری می‌برد. فتحعلی شاه انقدر به باغ نگارستان علاقه داشت که بخشی از تابستان در باغ اقامت داشت و اگر می‌خواست سفری برود اول به باغ سر می‌زد. علاقه پادشاه به این محل باعث شد که دائم بر تزئیناتش اضافه می‌کرد.

در دوران محمدشاه قاجار باغ زیبای نگارستان مبدل به قتلگاه قائم‌مقام فراهانی شد. به دستور پادشاه صدراعظم مقتدر در زیرزمین عمارت دلگشای باغ به قتل رسید. ‌باغ باصفای نگارستان تاریخ پرفراز و نشیب و جذابی را پشت‌سر گذاشته تا به شکل و شمایل امروزیش درآمده است. سال‌ها بعد و در زمان سلطنت ناصرالدین شاه پایتخت وسیع‌تر شد و این باغ دلگشا داخل حصارهای شهر قرار گرفت. در این زمان در روستای ییلاقی شمیران چندین اقامتگاه تابستانی برای پادشاه ساخته شده بود و باغ داستان ما در اختیار اداره‌های حکومتی قرار گرفت.

در زمان سلطنت مظفرالدین‌شاه، شاه که در سفر مسکو از مدرسه کشاورزی این شهر بازدید کرده بود تصمیم گرفت مدرسه مشابهی در پایتخت دایر کند و قرار شد نگارستان محل مدرسه باشد. در همین زمان کمال‌الملک، نقاش مشهور دوران، مدرسه صنایع مستظرفه را در بناهای بخش جنوبی باغ دایر کرد. بعضی از آثار دانش‌آموختگان این مدرسه در یکی از تالار به نمایش گذاشته شده است.

نگارستان پس از قاجار

پس از پایان دوره قاجار این باغ نگارستان مدت کوتاهی در اختیار وزارت دادگستری آن زمان قرار گرفت. چند سال بعد وزارت معارف یا همان آموزش و پرورش تصمیم گرفت در این محل دانشسرای عالی معلمان را تأسیس کند و به همین منظور به الکسی مارکوف، معمار مشهور روس، سفارش داد با رعایت اصول معماری ایرانی در باغ چندین عمارت طراحی کند. برای طراحی باغ هم از سیدعلی اکبر خان باغبان کمک گرفتند تا سبک معماری ایرانی در باغ حفظ