مسجد ملا اسماعیل یزد، شاهکاری از دوران قاجار
مسجد ملا اسماعیل ، در شهر بادگیرها، شهر زیبای ساخته شده است. شهر یزد هم مثل بسیاری از شهرهای ایرانی مساجد تاریخی و زیبای زیادی دارد. گویی مردم مذهبی و هنرمند این شهرها علاقه‌مند بوده‌اند هر آنچه در زمینه‌های هنر و صنعت در چنته دارند در مساجد به نمایش بگذارند تا هم دین خود را به دین خود ادا کرده باشند و هم مردمان دین‌دار سرزمینشان را از هنر خود بهره‌مند ساخته باشند. مسجد ملا اسماعیل یزد هم یکی از همان مساجدی است که از همان روزهای ابتدایی به خاطر ایوان و شبستان ۳۲ ستونه‌اش میان همگان مشهور شد. مجله گردشگری شما را به گشت و گذاری پر از دانستنی در مسجد ملا اسماعیل یزد دعوت می‌کند:
مسجد ملا اسماعیل ، شاهکار قرن سیزدهم
مسجد ملا اسماعیل در سال ۱۲۲۲ هجری قمری در دوره فتحعلی‌شاه قاجار ساخته شده است. این مسجد به دستور آخوند ملا اسماعیل عقدایی که از عالمان برجسته آن دوران بوده است تاسیس شده و مجموعه‌ای شامل مسجد و مدرسه است. این اثر تاریخی در تاریخ ۵ دی ۱۳۵۲ به عنوان یک اثر ملی تاریخی به ثبت رسیده است. پس از انقلاب اسلامی این مسجد میعادگاه مردم یزد برای نماز جمعه نیز هست. بهترین زمان برای دیدن از مسجد در زمان نماز است و نیازی هم به پرداخت ورودی ندارد.
کنار مسجد بازارچه و آب‌انباری هم با همین نام وجود دارد. تنها درب ورودی مسجد که در واقع در زمان قدیم درب ورودی مدرسه بوده است به بازارچه باز می‌شود. خوب است بدانید، محراب این مسجد نیز یادآورد شهادت شهید صدوقی، چهارمین شهید محراب، در تیر ماه سال ۱۳۶۱ است.
معماری مسجد
از دیگر زیبایی‌های معماری این مسجد سردر بلند با مقرنس‌کاری آجری، دو پوسته پیازی شکل حوضخانه ستون‌دار، درهای ارسی نقش‌بندی شده، صفه‌های قرینه سازی شده صحن و دالان‌های آن است که هر بازدیدکننده‌ای را به وجد می‌آورد. همه این اجزا فوق‌العاده که در کنار یکدیگر جای گرفته‌اند، در کنار سادگی، یکی از شاهکارهای معماری قرن سیزدهم را می‌سازند. یکی دیگر از وجوه تمایز این مسجد قبله بسیار دقیق آن است. قدیمی‌ترها معتقدند، در زمان ساخت محراب این مسجد، فردی که صاحب کراماتی بوده است جهت قبله را، با نمایاندن خانه کعبه برای بنا، دقیقا مشخص کرده است.
تزئینات و کتیبه‌های تاریخی مسجد ملااسماعیل
کاخ نیاوران ؛ نگین تهران
کاخ‌ها همیشه جزو رازآلودترین و جذاب‌ترین مکان‌های دیدنی شهرهاست. ساختمان‌های عظیم با اتاق‌های فراوان و راهروهای تودرتو که هزاران قصه را در دلشان جای داده‌اند. شاید اسامی بسیاری از کاخ‌ها بارها به گوشمان خورده باشد، اما هیچگاه در میان شکوه و زیبایی‌اش غرق نشده باشیم. کاخ‌ها هم آدم را به اوج شکوه و زیبایی می‌برند و هم فانی بودن زندگی پر زرق و برق را یادآوری می‌کنند. اینجا در مجله گردشگری فرصت خوبیست برای شناخت بنای تاریخی کاخ نیاوران تا با اطلاعاتی کاملتر به بازدید از آن برویم. با ما همراه باشید:
کاخ نیاوران در منطقه شمیرانات و شمال شهر ، یکی از همین کاخ‌های دیدنی است که روزگاری محل برو و بیا و زندگی صدها آدم با داستان‌های متفاوت بوده‌است. از شاهان و شاهزادگان گرفته تا سفیران و خدم و حشم و خدمتگزاران.
این کاخ، یکی از قدیمی‌ترین و بزرگترین بناهای تاریخی شهر تهران است که به سبب وسعت و قدمت تاریخی اهمیت فراوانی دارد و در گوشه شمال شرقی باغ نیاوران قرار گرفته. وسعت مجموعه نیاوران که شامل کاخ‌ها و باغ تاریخی نیاوران است، وسعتی در حدود یازده هکتار دارد.
نیاوران یا نی‌آوران؟
باغ نیاوران، باغ ییلاقی فتحعلی شاه قاجار بوده‌است که به جای نیزاری در کنار روستای “گرده به” در منطقه نیاوران مروزی ساخته‌شد. به سبب همین هم‌مکانی، این باغ را “نی‌آوران” نامیدند که بعدها به نام “نیاوران” معروف شد.
در این باغ، محمدشاه قاجار کاخ کوچکی را بنا کرد. پس از او در دوره ناصرالدین‌شاه، به فرمان او کاخ “صاحبقرانیه” بنا شد. در آن زمان هر ۳۰ سال یک قرن نامیده می‌شد. به سبب اینکه کاخ صاحبقرانیه در سی‌و یکمین سال سلطنت ناصرالدین شاه تاسیس شد، شاه قاجار خود را “صاحب قرن” نامید و کاخ او نیز به صاحبقرانیه شهرت یافت.
آخرین بنایی که در دوره قاجار در این باغ ساخته شد، “کوشک احمدشاهی” بود. این بنای زیبا که بعدها محمدرضا شاه از آن به عنوان دفتر کار استفاد کرد، به فرمان رضاشاه بازسازی شد. اما داستان کاخ نیاوران به قاجارها محدود نمی‌شود و در دوره پهلوی رونق دیگری می‌یابد. در دوران محمدرضا پهلوی، کاخ کوچکی که فتحعلی‌شاه در باغ نیاوران ساخته‌بود تخریب و کاخ جدیدی به جای آن احداث شد. عملیات احداث کاخ جدید در سال ۱۳۳۷ آغاز شد و پس از ۹ سال، در سال ۱۳۴۶ به پایان رسید.
کاخ پهلوی
کاخی که محمدرضا شاه در باغ نیاوران برپا کرد، از نظر وسعت و معماری بسیار چشمگیر است. این بنا با وسعتی در حدود ۹ هزار مترمکعب ساخته شده‌است که شامل دو طبقه و یک نیم‌طبقه است. طراحی کاخ نیاوران را مهندس محسن فروغی برعهده داشت.
این بنا در ابتدا برای رفت‌و‌آمد و پذیرایی میهمانان خارجی ساخته‌شد اما پس از اتمام آن به محلی برای سکونت خانواده پهلوی اختصاص یافت. در نمای داخلی این کاخ از آینه‌کاری، گچ‌بری و کاشی‌کاری‌های زیبا استفاده شده‌است.
دیگر جزئیات بنا
سالن اختصاصی سینما، یکی از جذاب‌ترین مکان‌های کاخ است. سالنی بزرگ با یک صفحه نمایش وسیع است که با پرده‌های کرم‌رنگ پوشیده شده و در طول سالن مبلمان سبز رنگ مخملی برای تماشای فیلم قرار دارد. همچنین زمین سالن برای چلوگیری از ایجاد سروصدا با موکت‌هایی به رنگ مبلمان فرش شده‌است. در اتاق غذاخوری کاخ نیاوران، میزی بزرگ و چوبی در طول اتاق قرار گرفته و دور تا دور آن را صندلی‌هایی با رویه قرمز پر کرده‌است. بر روی میز نیز سرویس‌های غذاخوری چینی
سرای مشیر ؛ زیبای بی‌بدیل
اردیبهشت باشد و عطر بهارنارنج. آسمان تمیز و سبزه‌های خیس از باران. اگر شیراز هم باشد که چه بهتر. راه بیفتی در سرای مشیر و هوای مطبوع شیراز را نفس بکشی و چشمت پر شود از زرق و برق صنایع دستی. “سرای مشیر” یا “سرای گلشن” شیراز، یکی از مکان‌های تاریخی و دیدنی این شهر است که در کنار صدها زیبایی و شگفتی این شهر، روح زندگی را در شیراز دمیده. چند دقیقه‌ای را همراه با مجله گردشگری به شهر زیبای و “سرای مشیر” سفر کنید و لذت ببرید:
بازاری قدیمی همراه با بافت سنتی و زیبایی که درختان نارنج میان حیاط آن، آدم را مست می‌کند. بافت قدیمی و وجود حجره‌هایی که صنایع‌دستی و سوغات دست‌ساخته شیراز را عرضه می‌کند، از جذابیت‌های این بازار دیدنی است. این مکان تاریخی در مجاورت بازار وکیل قرار گرفته. بسیاری از افراد، سرای مشیر را با بازار وکیل اشتباه می‌گیرند. دلیل این اشتباه رایج، نزدیک بودن آن دو و همچنین معماری شبیه به هم آن‌هاست.
بازارها، معماری آن‌ها و نحوه کسب‌و‌کار و توزیع حجرهها، بخش مهمی از فرهنگ یک جامعه را به نمایش می‌گذارد که این نکته را می‌توان در سرای مشیر، به وضوح دید. نام دیگر سرای مشیر، “سرای گلشن” است که این مورد بر روی کتیبه‌ای که بر سردر ورودی بازار نصب شده، به وضوع نوشته شده‌است.
سرای مشیر ؛ یادگار قاجاریان
قدمت “سرای مشیر” به دوران سلطنت فتحعلی‌شاه در دوره قاجار باز می‌گردد. در این دوره، وزیر فارس، “ابوالحسن خان مشیرالدوله”، دستور ساخت این بازار را صادر می‌کند. سرای مشیر در ضلع جنوبی بازار وکیل و نزدیک به در خروج ساخته‌شده و از حیث مجاورت و شباهت در معماری، اغلب با بازار وکیل اشتباه گرفته می‌شود.
آنچه که سرای مشیر را از سایر بازارها متمایز کرده و علاقه‌مندان را به سمت خود می‌کشاند، وجود حیاط نسبتا بزرگی در وسط بنا و در هشتی بازار است که وجود حوض آب و درختان نارنج، زیبایی خاصی را در این مکان به‌وجود آورده. حوضی که در وسط بنای سرای مشیر قرار دارد، با مقرنس‌های زیبا و کاشی‌کاری‌های خاص، چشم‌ها را به خود خیره می‌کند. وجود هشتی در سرای مشیر، موجب شده تا بازار به دو بخش تقسیم و به بازار “نو مشیر” متصل شود.
از دیگر ویژگی‌های معماری این بنا، وجود سقف گنبدی شکل همراه با بادگیری چند وجهی است که به خنک ماندن بازار در فصل گرما کمک می‌کند. ورودی هشتی بازار، کفی پوشیده از قلوه‌سنگ دارد و دارای چهار اتاق در چهار است در اصطلاح به آن “چهارسو” یا “چهارسوق” گفته می‌شود. چهار وجه از هشتی به حجرهها تعلق دارد و چهار وجه دیگر محل رفت‌و‌آمد افراد و گردشگران است.
کاشی‌کاری‌ها، مقرنس‌ها، ظرافت‌کاری‌های چوبی و شیشه‌های رنگارنگ، جلوه خاصی به بازار بخشیده و هنر زیبای ایرانی_اسلامی را تمام‌قد به نمایش گذاشته‌است. سرای مشیر مکان مناسبی برای آشنایی با مردم شیراز و بومیان منطقه است. فرصتی برای گپ‌و‌گفت با مردم خوش‌زبان و مهربان شیراز و آشنایی با هنرهای دستی و ارزشمند آن‌ها.
گذر زمان و مشیر
به تدریج و با گذشت سالیان دراز از ساخت، این بازار رفته‌رفته دچار فرسودگی شد. در نتیجه این فرسودگی، سرای مشیر در دوره پهلوی دوم و به دستور فرح دیبا، در سال ۱۳۴۸ مرمت و بازسازی شد. پس از بازسازی و مرمت سرای مشیر، حوضچه بازار که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، به چایخانه‌تبدیل شد. گردشگران، میهمانان، بومی‌ها و حجره‌داران بازار، همچنان از این چایخانه استفاده می‌کنند و از فصای دلچسب بازار لذت می‌برند.
همچنین، اتاق‌های موجود در بازار به مکانی برای عرضه هنرهای دستی و سوغات شهر شیراز تبدیل شد که پس از آن به سرای مشیر، “سزای هنر” نیز گفته‌شد. از دیگر زیبایی‌های این بازار، حجره‌های فروش اجناس است که دارای طاق‌های ضربی‌شکل و بدون الوار هستند.
زیبایی این بازار به حدی است که هر روزه گردشگران بسیاری را به سمت خود می‌کشاند. نکته مهم و قابل توجه درباره سرای مشیر این است که دست‌خالی از آنجا باز‌نمی‌گردید. تنوع و زیبایی صنایع دستی شهر شیراز در این بازار به گونه‌ای است که هیچکس را بدون آنکه یادگاری از آنجا تهیه کند، رها نمی‌کند.
از این رو این بازار از حیث فروش صنایع‌دستی و سوغات، خصوصا به گردشگران خارجی و ایجاد رونق در بخش گردشگری پیشتاز است. از جمله صنایعی که در این بازار عرضه می‌شود، خاتم‌سازی، معرق‌کاری، حکاکی، قلم‌زنی و گبه‌بافی است.
بازار نو مشیر
غار نمکدان ، گنبدی خوش طعم در جزیره قشم
هر بار که از قشم صحبت می‌شود، نام جزیره رنگ و عجایب طبیعت را به خود می‌گیرد. جاذبه‌های طبیعی این جزیره فراوان است. این بار می‌خواهیم ۹۰ کیلومتر از شهر دور شویم و قدم در سرزمینی بگذاریم که هرگز برایمان تکراری نخواهد شد. غار نمکدان ، در جنوب غربی جزیره باورنکردنی قشم بعد از روستای زیبای سلخ. پیشنهاد اول ما برای بازدید از این غار این است که از مسیر غافل نشوید. رقص باد و خاک، مناظری بدیع را پیش رویتان گذاشته است. با مجله گردشگری سفرزون همراه باشید تا از این غار پر از شگفتی دیدن کنیم.
غار نمکدان ، بزرگترین غار نمکی در جهان
در انتهای بخش جنوب غربی جزیره، گنبدی با ارتفاع ۲۳۷ متر از سطح دریا خودنمایی می‌کند. اینجا بالاترین نقطه جزیره قشم نیز هست. این گنبد، درون خود، طولانی‌ترین غار نمکی جهان را جای داده است. وجود رگه‌های سفید بر بدنه این کوه گنبدی شکل، تصویری زیبا در خاطرتان به جا می‌گذارد. تکه‌های بزرگ نمک روی این کوه نمکی، تصویری از یک کوهستان زمستانی را برایتان تداعی می‌کند. دهانه ورودی غار حدود ۲ کیلومتر از جاده شوسه‌ای که از آن گذشتید فاصله دارد. پیشنهاد دوم ما برای بازدید از این غار این است که این ۲ کیلومتر را هم پیاده طی کنید و از مسیر لذت ببرید. البته به تازگی مسیر را کمی بهتر کرده اند و تا ۳۰۰ متری غار هم می‌توان با ماشین رفت.
بیش از ۶۴۰۰ متر از این غار تاکنون کشف شده است. تیمی از سایر کشورها، همراه با تیم کشورمان، همچنان در حال کشف بیشتر غار هستند. به همین خاطر به آن بزرگترین غار نمکی جهان می‌گویند. پیش از کشف عمق غار نمکدان، غاری نمکی در فلسطین با ۵ کیلومتر طول، این عنوان را داشت.
ورود به دنیای بدیع قندیل‌های نمکی
قبل از ورود به غار، دریاچه‌ای کوچک به رنگ برف، پیش روی شماست. این دریاچه نمک، حاصل چشمه‌ای در دل غار است که راه خود را از میان غار باز کرده و در دامنه کوه آرام گرفته است. به این دریاچه چشمه نمک هم گفته می‌شود. بعد از این دریاچه کوچک دهانه ورودی غار قرار دارد. تالاری تاریک، که با فشردن کلید چراغ‌قوه، جهانی دیگر را پیش رویتان قرار می‌دهد. قندیل‌های نمکی در سرتاسر غار خودنمایی می‌کنند. در غار نمکدان ، هیچ دو قندیل شبیه هم را نخواهید دید. بیشتر از آن، هیچ جای غار شبیه جای دیگرش نیست.
محیط مرطوب غار، و جریان آرام آب از زیر پاهایتان، نوید ایجاد قندیل‌های جدیدی را هم در آینده می‌دهند. رطوبت هوای جزیره، باعث می‌شود که نمک اشباع شده روی قندیل ها بچکد. این کار باعث تغییر شکل قندیل‌ها در طول سال‌های متمادی می‌شود.
بدون وسایل حرفه‌ای غارنوردی، تنها می‌توانید از ۱۰۰ متر از غار بازدید کنید. همین مسافت کوتاه هم ارزشش را دارد که از نمک‌هایی بازدید کنید که گاهی بیش از ۵۰۰ میلیون سال قدمت دارند. این غار از دوره پیش از کامبرین به جا مانده و یافته‌هایی ارزشمند برای زمین شناسان به ارمغان آورده است. اگر دوست دارید کاشف دنیاهای ناشناخته باشید، با یک تیم حرفه‌ای و تجهیزات به این سفر باستانی بروید. اگر بتوانید حدود ۶۰۰ متر در غار جلو بروید، تالاری بزرگ و زیبا را خواهید دید. غار نمکدان، مجموعه‌ای از این تالارهای کوچک و بزرگ است.
سفری سلامت در میان رنگ‌های غار نمکدان
استالاگمیت و استالاکتیت‌های غار «چیکده و چکنده» بسیار زیبا هستند. ترکیبی از رنگ‌ها و اشکال نادری که چشم‌ها را خیره می‌کند. عکاس آمریکایی، اسکات مک‌لود، عکسی از دهانه ورودی غار ثبت کرده است که با کمی ادیت، رنگ‌های بی‌نظیر درون غار را نشان می‌دهد. سعی کنید همزمان با لذت بردن از این مناظر زیبا، عمیق و طولانی نفس
دریاچه ممرز نوشهر ، همنشینی با صدای ارواح
میان جنگل‌های انبوه ملا کلا نوشهر، با این منظره‌ای روبه‌رو خواهید شد که خواب را از چشمتان خواهد ربود. بازتاب تصویر درختان مرده، بر دریاچه‌ای که توسط مه و سکوت در آغوش گرفته شده است. یکی از وهم‌انگیزترین تصاویری که در طبیعت خواهید دید. دریاچه ممرز نوشهر ، مشهور بهدریاچه ارواح، جایی است که این صحنه حیرت‌انگیز طبیعی به آن تعلق دارد.
دریاچه ممرز نوشهر | معروف به دریاچه ارواح
نوشهر، شهری در استان است. این شهر به دلیل نزدیکی به تهران، و همسایگی با دریای مازندران و چالوس در بین گردشگران بسیار محبوب است. به‌علاوه جاذبه‌های طبیعی این شهر نظیر پارک‌های جنگلی، ساحل، و آبشار‌ها و جنگل‌های ملا کلا، از آن یک مقصد گردشگری ساخته است. یکی از جاذبه‌های طبیعی و عجیب این شهر، یعنی دریاچه ممرز ، آن را تبدیل به مکانی کرده است که دیدن آن را باید در لیست کارهای واجب زندگی‌تان قرار دهید. با مجله گردشگری همراه باشید.
چطور به دریاچه ممرز برویم؟
برای رسیدن به این دریاچه باید ۱۲ کیلومتر در جاده نور به سمت نوشهر رانندگی کنید. پس از جاده ونوش، باید وارد جاده فرعی روستای چلندر شوید. بعد از عبور از روستا، به محیط‌بانی برسید. توقفی کوتاه در محیط‌بانی، برای کارهای اداری ورود به منطقه ضروری است. بعد بازهم ۱۰ کیلومتر جاده شمالی را ادامه دهید. دیدن تابلوی دشت و بند ممرز به این معنی است که باید وارد جاده فرعی دیگری شوید. این جاده شما را به سمت دریاچه ممرز هدایت می‌کند. دریاچه‌ای به طول ۷۰۰ و عرض ۳۰۰ متر در قلب جنگل.
به یاد داشته باشید که عبور از این جاده‌ها تنها به وسیله ماشین‌های کمک‌دار ممکن است. پس دیدن این تالاب، به شما لذت را هم پیشنهاد خواهد داد. به یاد داشته باشید که ممکن است در مسیر به حیوانات وحشی برخورد کنید.
استقبال ارواح با صدای حیات وحش
دریاچه ممرز نوشهر ، مکانی کمیاب برای گوش دادن به صدای سکوت است. تنها صدایی که اطراف این دریاچه خواهید شنید صدای حیوانات وحشی است که میان درختان می‌پیچد. خزش باد روی آب و میان درختان مرده بر وهم‌انگیز بودن فضا می‌افزاید.
اطراف این دریاچه، خبری از سوپرمارکت و امکانات رفاهی نیست. پس باید برای ساعاتی که در آنجا خواهید گذراند، فکر آب و غذا را کرده باشید. اما نبود این امکانات به نظر نقطه قوتی برای این جاذبه بکر است تا هویت اصلی