مدرسه غیاثیه خرگرد ، شکوه معماری اسلامی
مدرسه غیاثیه خرگرد از زیباترین مدارس تاریخی ایران در استان خراسان رضوی و شاهکاری از دوران تیموریان است. این مدرسه چهار ایوانی و چشم نواز، در دوران شکوه خود، از بهترین دانشگاه های اسلامی به شمار می رفت و دانشمندان بسیاری را در دل خود پرورش داد. مدرسه غیاثیه در میان مدارس تاریخی ایران، در دقت و تنوع معماری، کامل ترین نمونه است و این روزها به مقصدی برای گردشگران بدل شده است. مجله گردشگری سفرزون در این مطلب قصد دارد تا با معرفی این بنا و وصف معماری شگفت انگیزش، شما همراهان همیشگی را به دیدن آن ترغیب کند.
مدرسه غیاثیه خرگرد در حاشیه جنوبی روستای خرگرد و ۵ کیلومتری شهر خاف، در نزدیکی مرز افغانستان قرار دارد. این مدرسه اثری بر جای مانده از شهر خرگرد قدیم در خراسان به معنای خورشید گرد است. برخی درباره وجه تسمیه خرگرد گفته‌اند: خر به معنای بزرگ و گرد یعنی شهر چون این شهر مرکز علمای بزرگ بوده است. عده دیگری هم خرد را معادل علم و دانش و گرد را همان شهر گرفته اند که نتیجه “شهر علم و دانش” است. که هر دو تعبیر ناظر بر این است که خرگرد مرکز علم وادب بوده است.
خراسان، مهد مدارس تاریخی ایران
مدرسه غیاثیه خرگرد
خراسان بزرگ به دلیل وجود مقدس بارگاه امام رضا (ع)، مدارس باشکوه متعددی در خود دارد. در زمان قدیم، مساجد و مدارسی به صورت مکتب خانه وجود داشتند، مدارسی که جلسات بحث و تدریس یا جلسات قرآن به شمار می رفت. برخی از این مدارس به لحاظ معماری بسیار چشمگیر و قابل توجه ساخته می شدند و بناهای با شکوهی داشتند. این امر دوره تیموریان و زمان شاهرخ به اوج خود می رسد. شاهرخ شاه تیموری همچون پدرش تیمور و فرزندش الغ‌بیگ همواره از معماران خردمند و با استعداد روزگار، با صرف هزینه زیاد حمایت می‌کرد.
خرگرد ، دارنده تاریخی شکوهمند
مدرسه غیاثیه خرگرد سالم‌ترین مدرسه به جا مانده از دوره تیموری در جهان و یکی از زیباترین مدارس تاریخی است. گرچه خرگرد امروزه روستای کوچکی بیش نیست اما شواهد موجود، از رونق آن در گذشته حکایت میکنند. هر یک از آثار تاریخی این شهرستان به عنوان شاهکارهای معماری قرون میانی پس از اسلام در ایران مطرح است. این که خواجه نظام‌الملک وزیر ملکشاه سلجوقی در قرن پنجم هجری در اینجا مدرسه نظامیه را ساخت، نشان می‌دهد که خرگرد در روزگار سلجوقیان نیز شهری درخور توجه بوده است.
مدرسه غیاثیه، مشهور در مطالعات تاریخی
اهمیت هنری مدرسه در‌حدی است که محققان معروف غربی چون هرتسفلد، سایکس و برنارد اوکین و گرابار در مورد آن به تحقیق پرداخته و از کتیبه‌های آن نسخه برداری کرده‌اند. غیاثیه در روزگار خود به لحاظ نوع معماری و جایگاه علمی از زیباترین و کامل ترین نمونه های دانشگاه های اسلامی به شمار می رفته است. زیبایی و استحکام بنا به گونه‌ای بوده که امید میرفته قرن‌ها‌ی متمادی مرکز پر جنب و جوش تعلیم و تربیت باشد اما شرایط خاص آن روزگار مجال چنین مرکزیتی
بازار تهران ، مرکز هیاهوها و جنبش‌ها در تاریخ معاصر تهران
بازارهای ایران همگی نقش عمده‌ای در امور سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه داشتند و تاثیر جنبش‌هایی که از گذرگاه این مراکز اقتصادی به‌پا می‌خواستند را نمی‌توان نادیده گرفت. هرچند که با گذر زمان و حرکت جوامع به‌سوی مدرنیته بازارها دیگر تاثیر سابق خود را ندارند و تنها به مراکزی اقتصادی تبدیل شده‌اند اما همچنان نمی‌توان اثر آن‌ها را صفر در نظر گرفت. یکی از همین مکان‌های مهم در تهران قرار دارد. بازار تهران یکی از همین مراکز مهم است که جایگاه ویژه‌ای در امور پایتخت و در نهایت، کل کشور داشته است
برای آشنایی بیشتر با این اثر تاریخی و هنری با مجله گردشگری سفرزون همراه باشید تا به بررسی همه‌ی جوانب این بازار بپردازیم و شناخت بهتری از آن به‌دست بیاوریم.
بازار تهران از چه زمانی متولد شد؟
بازار تهران
اگر بخواهیم خیلی دقیق در خصوص آغاز فعالیت بازار تهران صحبت کنیم ابتدای این حرکت به دوران حکومت شاه طهماسب صفوی می‌رسد که چند مغازه‌ی پراکنده در مکان فعلی بازار مشغول فعالیت بودند اما بازار طرفداران بسیاری نداشت و فعالیت آن بسیار محدود بود و نادیده گرفته می‌شد.
اما با روی کار آمدن حکومت قاجار و انتخاب تهران به‌عنوان پایتخت به دستور آغا محمدخان قاجار در ۱۲۰۰ هجری قمری به مرور بر اهمیت این شهر در نهایت بازار آن افزوده شد. بازار کوچک رو به رشد نهاد و حاشیه‌های غیرقابل سکونت آن ارزش بالایی پیدا کردند.
از سوی دیگری نزدیکی این مرکز تجاری با مقر حکومتی بر اهمیت آن می‌افزود. ارک قجری و امامزاده‌هایی در همسایگی بازار تهران به آن حیات و هویت می‌بخشیدند.
قجر و گسترش بازار بزرگ تهران
روند گسترش بازار تهران همینطور پا به‌پای تحولات سیاسی و اجتماعی داخلی و خارجی ادامه پیدا کرد. به تناسب موقعیت مذهبی حاشیه‌ی بازار و حضور افراد مذهبی به‌عنوان تاجر در بازار بخش‌های مذهبی این مکان هم یکی یکی ساخته شدند. تکایا و مساجد مهم قاجار در همین ایام بنا شدند.
با گذر زمان و روی کار آمدن فتحعلی شاه چهارسوق بزرگ بنا شد که اتفاقی مهم در این بازار بود. این بخش به یکی از پر رفت وآمدترین قسمت‌های بازار بدل شد. این مسیر رشد پیشرفت چشمگیری داشت و هر روز به اعتبار و ارزش بازار می‌افزود.
اگر بخواهیم یکی از تاثیرگذارترین دوره‌های حکومتی را که تغییرات بسیاری را بازار ایجاد کرد باید از دوران ناصرالدین شاه بگویم. در همین روزگار بود که مهمترین سراها و تیمچه‌ها در بازار تهرانساخته شدند. این امر تا آن‌جا پیش رفت که هویتی مستقل و بسیار موثر برای بازار بزرگ ساخت.
بازار و بازارچه
امیر – آهنگران – بزرگ – بین‌الحرمین – پردیس – پرسپولیس – خلیج فارس – خیاط‌ها – دروازه نو – دوبی – رضا – زرگرها – زید – طوسی – عباس‌آباد – قیصریه – کفاش‌ها – کیش – کیلوئی‌ها – لوازم تحریر – مسجد جامع – مسگرها – ملی – نجارها – نیک
مرکز و مجتمع تجاری
احسان – ایران – پوشاک کویتی‌ها – تندیس – توحید – حافظ – خیام – دلشاد – سرپولک – صداقت ادامه مطلب...
باغ نارنجستان قوام ، بوی خوش نارنج‌ها در آغوش معماری قجری
شیراز چهره‌ی خوش نقش و نگار تاریخ ایران است و در گوشه گوشه‌ی آن می‌توانید رد جادوی جاودانه‌ی معماری و رنگ را پیدا کنید. در میان جاهای دیدنی شیراز مکان‌های بسیاری قرار دارند که یک‌روز برای دیدن آن‌ها زمان کمی است و یکی از آن‌ها باغ نارنجستان قوام است.
عمارت و باغ قوام زمان بیشتری می‌خواهد تا دست شما را بگیرد و در میان زیبایی‌هایش بچرخاند. این باغ زیبا که آغشته به عطر دلبرانه‌ی نارنج‌های شیراز است یکی از زیباترین عمارت‌های به‌جا مانده از روزگار قجری است و هر گوشه‌ش هنری بی پایان در دل دارد. با مجله گردشگری سفرزون باشید تا چرخی در این عمارت بزنیم.
نارنجستان قوام ، یادگار خاندان والی فارس
پس از آنکه خانواده قوام به‌دستور فتحعلی شاه قتل عام شدند تنها یک پسر بیمار از این خاندان باقی ماند. این پسر علی اکبر نام داشت و در هنگام بازدید فتحعلی شاه از شیراز به دیدار او رفت تا سر گذشتش را بیان کند، شاه برای دلجویی از او لقب قوام الملک به وی اعطا کرد و ولایت فارس بر عهده‌اش گذاشت.
پس از مرگ والی اول پسر او، محمدخان قوام الملک به قدرت رسید و دستور بنای باغ نارنجستان قوام را صادر کرد اما عمر او کفاف نداد و ادامه‌ی ساخت این بنا را پسرش محمدخان قوام الملک پی گرفت و اثر در سال ۱۳۰۰ تکمیل شد و سالها اعضای این خانواده در آن زندگی می‌کردند.
باغ نارنجستان قوام ، پر از بخش‌های مختلف
این باغ از بخش‌های مختلفی بنا شده بود که در حال حاضر قسمت‌های کمی از آن آسیب دیده است. مهمترین بخش‌های این عمارت پهناور به این ترتیب هستند: حمام گچینه، حسینیه قوام، خانه عرقی ها، منزل زینت الملک، نارنجستان،حمام اختصاصی و اصطبل. البته این مجموعه شامل بازارچه‌ای نیز می‌شد که در هنگام احداث خیابان لطفعلی خان تخریب شد.
خانه زینت الملک ، اندرونی باغ نارنج
این بنا بخش دوم باغ نارنجستان قوام است که منتسب به دختر حبیب الله خان زینت الملک است که پس از مرگ او به عبدالله خان قوام رسیده. این بخش از بنا نیز در طی تاریخ آسیب‌های فراوانی به‌خود دید و قسمت‌هایی از آن از دست رفت، به‌شکلی که امکان ترمیم آن‌ها وجود نداشت.
در خصوص تاریخ دقیق بنای این ساختمان نظرهای مختلفی مطرح شده است. در این خانه دو کتیبه وجود دارد که یکی تاریخ پایان آینه‌کاری آن و دیگری پایان گچ‌کاری را بیان میکنند. چنین به‌نظر می‌رسد که در سال ۱۲۹۰ هجری قمری ساخت بنا آغاز شده ادامه مطلب...
اورامانات سنندج ؛ پهنه ای سبز در میان کوهستان
روستای اورامان در استان کردستان از دهکده‌های تاریخی و زیبای کشور است که پیشینه ای هزارساله دارد. اورامان که به هورامان یا اورامانات تخت هم شهرت دارد از زیباترین مناطق کوهستانی ایران است و جنگل های بزرگ و سرسبزی دارد. منطقه اورامان بین ایران و عراق مشترک است و با داشتن دشت‌ها و رودهای زیبا از کردنشین های زیبای غرب کشور به حساب می آید. اورامان به دلیل داشتن معماری پلکانی، اغلب با روستای ماسوله گیلان مقایسه می شود و به روستای هزارماسوله هم شهره است. با مجله گردشگری سفرزون همراه باشید تا شما را بیشتر با این جاذبه کم نظیر طبیعت آشنا کنیم.
روستای اورامانات تخت در ناحیه‌ی جنوب‌شرقی شهرستان مریوان، از توابع استان کردستان واقع شده است. این روستا از از غرب به عراق، از شمال به کردستان و از جنوب به جوانرود محدود می‌شود و جاده‌ای به طول ۷۵ کیلومتر آن را به مریوان وصل می‌کند. اهالی اورامان به زبان اورامی که یکی از گویش‌های گورانی و زیرگروهی از گویش‌های شمال غرب ایران است، سخن می‌گویند. مردم اورامان مسلمان هستند و مذهب آن‌ها سنی است. با این وجود در این منطقه آیین‌های مربوط به ایران باستان رایج است و در حافظه تاریخی مردم باقی مانده و پاس داشته شده است.
تخت اورامان؛ سرزمین خورشید تابان
نام روستای اورامانات تخت از دو بخش «اورا» و «مان» تشکیل شده، که در لغت به معنی «سرزمین اهورا» است. در بعضی موارد هم این نام را «جایگاه خورشید» معنی کرده‌اند. مردم اورامان بر این اعتقاد هستند که در گذشته اورامان یکی از شهرهای بزرگ منطقه و دارای مرکزیت و حکومت بوده است؛ آن‌ها نامیدن اورامان با عنوان تخت اورامان را قرینه‌ای بر اثبات این عقیده می‌دانند و معتقدند این بدان معنا است که اورامان دارای تخت حکومتی بوده و مرکز حکومت محسوب می‌شده است. آداب و رسوم و نام‌هایی که در این منطقه است، نشان از باستانی بودن آن دارد.
رودخانه سیروان
رودخانه سیروان در واقع طولانی‌ترین رودخانه استان کردستان است. حواشی این رود بسیار زیبا و بستر و کناره‌های آن زیستگاه انواع پرندگان و ماهیانی است که از لحاظ بهره‌برداری تفریحی و توریستی بسیار کاربردی هستند. بهترین مسیر و چشم‌انداز برای دیدن عظمت و زیبایی سیروان فاصله بین روستاهای اسپریز تا هجیج است. این مسیر به علت قرارگیری جاده شنی در راستای رودخانه دارای ایستگاه‌های مهم و باارزش بصری فوق‌العاده برای فراغت، عکاسی و تصویربرداری است. این رودخانه به علت خروشان بودن، محل تمرین و مسابقات قایقرانان داخلی و خارجی نیز هست.
معماری روستای اورامانات تخت
نوع طراحی و احداث خانه‌ها در روستای اورامانات تخت به صورت پلکانی است. مصالح به کاررفته از جنس سنگ به سبک خشکه‌چین است. معماری پلکانی روستا و خانه‌های دیدنی آن، روستا را به شکل هرم‌گونه درآورده که در رأس این هرم قلعه‌ای باستانی قرار دارد. معماری پلکانی این خانه‌ها به شکلی است که حیاط هر خانه پشت بام خانه‌ای دیگر
عمارت بهارستان ، تاریخچه و جاذبه‌های گردشگری
عمارت بهارستان یک بنای تاریخی واقع در تهران است. این بنا که در سده سیزدهم خورشیدی ساخته شده است، به عنوان ساختمان مجلس شورای ملی استفاده می‌شده. این بنا که نام دیگر آن دارالشورای ملی است در ۱۲۸۹ هجری قمری به دستور میرزا حسن خان سپهسالار قزوینی ساخته شده و تا به امروز میزبان اتفاقات بسیار مهمی بوده است. برای آشنایی بیشتر بهارستان با مجله گردشگری سفرزون باشید.
تاریخ و عمارت بهارستان
عمارت بهارستان محل برگزاری نشستهای مجلس ملی
میرزا حسن خان از صدراعظم‌های ناصرالدین شاه بوده است. دستور وی توسط مهندس میرزا مهدی‌خان شقاقی اجرا شد. این بنا برای برگزاری نشستهای مجلس ملی کاربرد داشته است. به دلیل ماهیت این بنا از گذشته تا به امروز دستخوش تغییرات زیادی بوده و در طول تاریخ خود، اتفاقات زیادی را دیده است. برای مثال این ساختمان یکبار به توپ بسته شده و ۳ بار نیز دچار حریق گشته است.
این بنا در مجموعه بهارستان قرار دارد. مجموعه بهارستان در میدان بهارستان فعلی تهران واقع شده که قدمتی دیرپا دارد. آغاز به کار این مجموعه به دوره قاجار بازمی‌گردد. تمامیت این مجموعه تحت مالکیت میرزا حسنخان بوده. بخش های این مجموعه شامل: باغ سپهسالار، عمارت ملیجک، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و عمارت بهارستان بوده است.
این بنا که متعلق به میرزا حسنخان بود، پس از مرگ وی توسط ناصرالدین شاه تصرف شد. از این نقطه بود که این بنا که تا پیش از آن به استراحتگاه شهره بود، حال و هوایی حکومتی پیدا کرد. تا سالها این بنا برای میزبانی از سفرا و میهمانان خارجی استفاده می‌شد. با روی کار آمدن مظفرالدین‌شاه و صدور فرمان مشروطه، این بنا به درخواست نمایندگان مجلس، به محل برگزاری نشستهای مجلس شورای ملی بدل گشت.محمدعلیشاه با ادعای آنکه در زمان صدور فرمان مشروطه، پدرش مریض احوال بوده، مجلس را به توپ بست و خساراتی به ساختمان مجلس وارد گشت. در پی هجوم سربازان حکومتی، اشیاء قیمتی داخل مجموعه به کلی به سقت رفتند.
جزئیات بنای بهارستان
زیربنای این مجموعه چیزی قریب به ۵ هکتار است. معماری این مجموعه طی سالها دستخوش تغییرات زیادی بوده. از آنجایی که تا قبل از انقلاب ۵۷ ، این بنا از مهمترین بناها از نظر معماری به شما میرفته است و در اوایل دوره پهلوی اول، این ساختمان جزو معدود ساختمان‌های دارای معماری اصولی بوده، اغلب معمارانی که افتخار کار روی این بنا را داشته‌اند سعی در جای‌گذاری اسم و یادبودی از خود داشته‌اند.
در ۱۳۰۳ هجری شمسی، استاد جعفر خان معمارباشی، طرحی را برای نمای غربی ساختمان پیاده کرد که بهطور واضحی الهام گرفته از سبک معماری دوره «باروک» است. معماری اولیه این بنا نیز تلفیق چشمنوازی از معماری غرب و سنت هنر معماری ایرانی-اسلامی بوده است. پس از آنکه در سال ۱۳۰۹ این بنا دچار حریق گشت مرمت آن به معمار فرانسوی لئون و دستیارش بوریس که او هم یک مجسمه‌ساز فرانسوی بود سپرده شد. این دو نیز در ورودی جنوبی ساختمان را با الهام از ساختمان پارلمان فرانسه که خود از معماری نئوکلاسیک